Oturum – Yapay Zekanın Mesleğimize Etkisi (Av. Burhan Uyan – Samsun Barosu)
Yapay Zekanın Mesleğimize Etkisi konulu oturumda uzun yıllardır üzerinde çalışmalar yapılan yapay zekanın tanımı ve avukatlık mesleği üzerinde etkilerinin gün geçtikçe artması üzerinde durulmuştur. Bu bağlamda Avrupa Konseyinin yapay zekanın yargı sistemi içerisinde kullanılmasına ilişkin önerge imzaladığı belirtilmiştir. Yapay zekanın şu anda basic (temel) seviyede olduğu ve üstel ilerleme (gelişme) olarak değerlendirildiği, bu bağlamda yapay zekanın bir yazılım algoritması olduğu anlatılmıştır. Yapay zekanın temel işlevinin “öngörü” olduğu belirtilmiştir.
Yapay zeka yazılımı işlem aşamaları:
1- Veri toplama işlemi
2- Öğrenme işlemi
3- Sonuç üretme işlemi
Yapay zeka yazılıma sunulan verileri toplayarak algoritmayı yapar ve tahmin oluşturur. Yapay zeka ile tahminde başarı oranı yüksek gelişim göstermektedir. Internet üzerinden, erişimde bulunulan yazılım uygulamaları, veri depolama hizmeti ve işlem kapasitesi olarak tanımlanan bulut bilişimin yaygınlaşması ile yapay zeka da büyük gelişim göstermiştir. Önümüzdeki 10 yıllık sürecin yapay zekanın kontrol süreci olduğu belirtilmiştir.
Bu noktada yapay zekanın gelişmesi ile uzman avukatlık önem kazanmaktadır.
Dünyada hali hazırda kullanılan 3 büyük yazılım bulunmaktadır.
Sistem Amerika Birleşik Devletleri’nde her 24 saatte bir 5 ayrı kurumdan veri toplamaktadır.
Toplanan verileri işleyip hukuki analiz yapmaktadır.
Toplanan ve analizden geçirilen veriler hukukçular ile paylaşılmaktadır.
Öngörü stratejisi vardır.
Analiz sonucunda hukuki ihtilaf ile ilgili başarı oranını % olarak vermektedir.
Sunulan veriler sonucunda eksiklikleri öngörüp sunmaktadır.
Dava kazanma stratejileri konusunda yardımcı olmaktadır.
Sözleşme zekası olarak kullanılmaktadır.
Sisteme yüklenen sözleşmeyi saniyeler içerisinde analiz edip gerekli ise sözleşmeye eklemeler yapmaktadır.
Sisteme kayıtlı 600 farklı faktör tanımlı olup sunulan sözleşme bu kapsamda 600 farklı yönüyle incelenmektedir.
Sistem sözleşmedeki zayıf noktaları bulup iyileştirmektedir.
IBM-Ross’da olduğu gibi doğal dil işlemcisi bulunmamaktadır.
Dünya üzerinde kullanılmakta olan bu 3 programa ABD’de TAR (Teknoloji destekli öngörü) denilmektedir. Dolayısıyla yapay zeka mesleğimizin temeline öngörü oluşturmaktadır. Sistemleri kullanan avukatların hata yapmama olasılığı %98 gibi büyük bir orandadır. Bu sistemler sayesinde kazanma ihtimalleri yükselmektedir. Günümüzde Türkiye’de 120 bin avukatın aktif olarak çalıştığı düşünüldüğünde rekabette öne çıkmak için yapay zekanın kullanımının faydalı olacağı açıktır.
Amerika Birleşik Devletleri’nde 2016 yılında yapılan araştırma sonuçlarına göre yapay zeka sayesinde;
- Avukatların çalıştıkları ofislere kişi başı maliyeti senelik 13 bin dolar düşmüştür.
- Avukatların doğal dil işleme sayesinde kazandığı zaman oranı %22,3’tür.
- Şirketlerin hizmet üretme hızlarındaki kârları %30,0’tür.
Yapay zeka Avrupa Birliği mevzuatlarına girmiş olup Türkiye AİHM sözleşmesi tarafı olduğu için ülkemizde de iç hukuk kapsamındadır. Yapay zeka ile ilgili önemli karar ve bildirgeler;
31.05.2017 AB Ekonomik Sosyal Komitesi Tavsiye Kararı
16.05.2018 Avrupa Tüketici Danışma Grubu Görüşü
10.04.2018 AB Yapay Zeka Bildirgesi (Brüksel)
19.09.2018 Avrupa Ekonomi ve Sosyal Komitesi Tavsiye Kararı
03.12.2018 Avrupa Etik Kuralları Yapay Zekanın Hukuk Sisteminde Kullanılmasına Dair Sözleşme
Yapay zekada ikinci aşama ileri yapay zeka olup sistem konusunda meydana gelen gelişmeler ile ikinci aşamaya yaklaşılmıştır. Türkiye’de de Deniz Yılmaz tarafından yapay zeka kullanılarak şiir kitabı yazılmıştır. Ancak yeteri kadar gündeme gelmemiştir.
Amerika Birleşik Devletleri’nde hakimler yapay zeka sistemlerinden faydalanmaktadır.
Sistemin gelişmesi için öneriler:
Kalite güvenlik unsuru üzerinde durulmalı, tarafsızlık ve şeffaflığa önem verilmelidir. Sistemlerin kontrollü ve bilgilenmiş insanlar tarafından kullanılması ve uygulamaların kontrol edilmesi gerekmektedir.
Toplantıya öğleden sonra 4 farklı oturum ile devam edilmiş. Kütahya Barosu adına öğleden sonraki programda Uluslararası Meslek Örgütlerine Üyeliğin Genç Avukatlara Katkıları konulu oturuma katılım sağlanmıştır.